Oczepiny są to wszelkie obrzędy weselne, podczas których młoda panna symbolicznie przechodzi ze stanu panieńskiego w zamężny. W Polsce oczepiny znane są od czasów pradawnych ludów słowiańskich.
Spis treści
Tradycja oczepin
Jednym z najważniejszych wydarzeń rodzinnych w kulturze ludowej było wesele. Kiedyś, wyboru współmałżonka dokonywali najbliżsi. Największy wpływ na ów wybór miał status materialny potencjalnego kandydata. Podczas wesela młodzi stawali się pełnoprawnymi obywatelami. Z tego też powodu, wesele było organizowane według pewnych schematów i rytuałów określonych dla danego regionu. Jednym najważniejszych obrzędów wesela są oczepiny. Wydarzenie to odbywa się zwykle o północy.
Obrzęd oczepin
Kiedyś oczepiny dzieliły się na dwie części. Najpierw Pannie Młodej rozplatano warkocz, ścinano lub podcinano włosy oraz nakładano wianek. Miał on symbolizować niewinność narzeczonej. Dawniej ta część obrzędu odbywała się w dzień przed weselem, rankiem w dniu ślubu bądź też przed samymi momentem kulminacyjnym o północy.
Następnie wianek zamieniano na czepiec. Tradycja nakazywała, aby był on podarunkiem od matki chrzestnej Panny Młodej, o ile oczywiście żyła. Dziewczyna w humorystyczny sposób broniła się, uciekała i zrzucała nakrycie głowy. Czasem pomagali jej w tym żonaci mężczyźni i wkładali jej męski kapelusz. Po poskromieniu Panny Młodej starościna weselna wśród grona seniorek zmieniała wianek na czepiec. Nowopoślubiona dziewczyna miała go na głowie do końca przyjęcia. Wtedy też stawała się pełnoprawną gospodynią.
Oczepiny dziś
Tradycyjne oczepiny zaczęły zanikać w dwudziestoleciu międzywojennym. Aktualnie uroczystość ta ma bardziej współczesny i mniej zasadniczy charakter. Obecnie nazwa ta oznacza zabawę odbywającą się po północy. Wszyscy goście zbierają się w kółku, kiedy to Panna Młoda rzuca welonem lub bukietem kwiatów w stronę panienek stojących za nią w półokręgu. Złapanie welonu przez jedną z nich oznacza jej szybkie zamążpójście.
Dodatkowym elementem oczepin jest też moment, w którym Pan Młody, podobnie jak jego ukochana, rzuca w tłum zebranych kawalerów muszką lub krawatem. Są to zabawy o charakterze humorystycznym, bardzo często fotografowane.
Zazwyczaj po wszystkim zwycięska para tańczy swój pierwszy taniec 🙂
Kulminacja wesela, czyli oczepiny
Oczepiny przybrały miano punktu kulminacyjnego zabawy weselnej. Obecnie, po rzuceniu welonu i muszki oczepinom towarzyszą również różne zabawy, konkursy, jak również karaoke i przyśpiewki. Należałoby postarać się, aby zabawy te były dostosowane do wszystkich gości uroczystości, w taki sposób by każdy mógł bez przeszkód wziąć nich udział. Taki harmonogram i styl zabaw ustala się z wodzirejem lub zespołem muzycznym, który poprowadzi naszą weselną zabawę.
Z tego powodu oczepiny powinny być przygotowane przez Parę Młodą bardzo skrupulatnie, tak by wszyscy goście byli zadowoleni i nikt z obecnych nie poczuł się urażony. Dobrze, aby nikt się na nich nie nudził, dlatego muszą być zabawne. Część gości bierze udział w konkursach, a reszta pełni rolę widza. Oczepiny zwykle trwają od 30 minut do 1 godziny.
Zabawy weselne bywają bardzo dynamiczne;) Tylko nie dajcie sobie wejść na głowę 😀
Zakończenie oczepin
Pięknym zakończeniem oczepin jest zorganizowanie podziękowań dla matek i ojców. Para Młoda w ten sposób wyraża wdzięczność za troskę, miłość oraz wsparcie. Jest to bardzo wzruszająca chwila dla obu stron. W tym momencie wesela Młodzi obdarowują rodziców kwiatami lub drobnymi prezentami. Dopełnieniem tych podziękowań jest wspólny taniec.
Po podziękowaniach dla rodziców najczęściej czas na taniec.
Po oczepinach wesele nabiera już mniej formalnego charakteru. Panna Młoda może przebrać się w wygodniejszą suknię i zmienić obuwie. Część gości, szczególnie starszych oraz dzieci, powoli opuszcza salę. Nie oznacza to końca zabawy, które trwa jeszcze przynajmniej kilka godzin…lub do rana 😉
Zabawy weselne mogą przybierać przeróżną formę. Są te tradycyjne i są te najbardziej pokręcone. Dobierzcie je pod siebie, swój temperament i swoje poczucie humoru – wtedy macie gwarancję dobrej zabawy i udanego wesela 🙂
Fotograf ślubny podpowiada – te teksty mogą ci się przydać:
Poradnik ślubny – przebieg ślubu kościelnego
Poradnik ślubny – formalności przy ślubie konkordatowym
Poradnik ślubny – koszty ślubu kościelnego
Ślub wyznaniowy – tekst o ślubie konkordatowym na portalu rządowym