Ślub kościelny wciąż kojarzy nam się przede wszystkim z magiczną i podniosłą atmosferą. Dzień, w którym odbywa się ceremonia, powinien być niezapomniany i wyjątkowy. Często jednak towarzyszy nam wtedy stres, dlatego warto poznać przebieg ślubu kościelnego krok po kroku.
Dopełniając formalności związanych ze ślubem kościelnym, mamy obowiązek, między innymi, uczęszczać na nauki przedmałżeńskie. W ich ramach często poświęca się trochę czasu na omówienie przebiegu ceremonii, warto jednak wcześniej przyswoić sobie dokładnie wszystkie elementy uroczystości, by w dniu ślubu uniknąć stresu i dodatkowych nerwów.
Spis treści
Przebieg ślubu kościelnego: formalności, przed czy po mszy?
Gdy Młodzi dotrą do kościoła, do wypełnienia pozostają formalności. Tutaj scenariusze są różne.
Według pierwszego wariantu Młodzi muszą złożyć swoje podpisy w kościelnych księgach. Razem ze świadkami udają się do zakrystii, by tam dopełnić formalności. Jest to chwila, gdy ksiądz udzielający ślubu, tłumaczy jeszcze raz, co dokładnie będzie się działo i w jakiej kolejności.
Zdarza się czasem, że przyszli małżonkowie składają wszystkie swoje podpisy wcześniej, by w dniu ślubu nie myśleć już o formalnościach, ale zależy to od parafii, w której udzielany jest ślub.
Najczęściej spotykamy się jednak z wariantem drugim, w którym w zakrystii lub biurze parafialnym pojawiają się jedynie świadkowie z własnymi dokumentami osobistymi. Bywa, że podpisują dokumenty po Parze Młodej na koniec mszy, jednak najczęściej składają oni podpisy bez Młodych.
Moment po mszy jest wtedy uroczysty i zarezerwowany dla Nowożeńców. Ksiądz zaprasza do podpisania dokumentów, najczęściej na ołtarzu lub klęczniku, rzadziej na osobnym stoliku. Uroczysty podpis jest swego rodzaju kropką nad i, która zamyka część oficjalną i jest kolejnym dobrym momentem na burzę oklasków 🙂
Przebieg ślubu kościelnego: początek ceremonii
Uroczystość zaczyna się, gdy młodzi staną wspólnie przed ołtarzem. Zaproszeni goście zajmują miejsca wcześniej. Panna młoda może, wzorem amerykańskim, zostać poprowadzona do ołtarza przez swojego ojca. Zwyczajem polskim młodzi mogą też iść przez nawę wspólnie prowadzeni przez księdza i ministrantów. Zwykle przy wejściu do kościoła ksiądz wita przyszłych małżonków i dopiero wtedy rozpoczyna się uroczystość.
Warto wiedzieć, że ślub w kościele może odbyć się podczas uroczystej mszy świętej, jak i bez niej. Ustalane jest to w kancelarii parafialnej podczas dopełniania formalności.
Ceremonia bez mszy jest oczywiście krótsza i zawiera tylko elementy związane z przyjęciem sakramentu. Wersja z mszą składa się z tradycyjnej mszy wraz z przyjęciem sakramentu ślubu. Skrócona forma stosowana jest zazwyczaj przy ślubach jednostronnych, to jest między małżonkami innych wyznań lub przy ślubie osoby wierzącej i ateisty. Poniżej przedstawiony jest przebieg pełnej mszy.
Przebieg ślubu kościelnego: Msza Święta ze ślubem
Gdy wszyscy zajmą swoje miejsca, ksiądz wita zebranych i tłumaczy, w jakim celu się zgromadzili. Następnie zostają wymienione intencje sprawowanej Mszy Świętej. Często zdarza się, że małżonkowie wspominają wtedy swoich bliskich zmarłych. Po nich przychodzi czas na akt pokuty. Wierni żałują za swoje grzechy. Następnie odczytywane są jest czytanie liturgiczne.
Może je oczytać poproszona przez młodych osoba, ale nie jest to koniecznością. Czytania są dwa. Pomiędzy nimi śpiewany jest psalm, który również może być śpiewany przez jednego z gości.
Po czytaniach ksiądz odczytuje tekst Ewangelii. Po nim następuje homilia, czyli kazanie, które na ogół jest przemową księdza na temat praw i obowiązków małżeńskich. Jeśli ksiądz zna któregoś z małżonków, często homilia ma charakter bardziej spersonalizowany.
Gdy ksiądz wygłosi kazanie, następuje właściwa część zaślubin. Pierwszy etap stanowią pytania do młodych o to, jakie są ich postanowienia, czy chcą zawrzeć związek małżeński i wychować potomstwo w wierze katolickiej. Gdy udzielą odpowiedzi, odśpiewany zostaje “Hymn do Ducha Świętego”.
Przebieg ślubu kościelnego: sakramentalne “tak” – tekst przysięgi ślubnej
Jest to piękna pieśń, która wprowadza bardzo podniosłą, uroczystą atmosferę. Doskonale podkreśla wagę tego co dzieje się przy ołtarzu. Później przyszli małżonkowie podają sobie prawe dłonie, które kapłan owija stułą.
Wypowiadają oni słowa przysięgi małżeńskiej:
“Ja (imię wybranki/wybranka), biorę Ciebie, (imię wybranki/wybranka), za żonę/męża i ślubuję Ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz że Cię nie opuszczę aż do śmierci. Tak mi dopomóż, Panie Boże Wszechmogący, w Trójcy Jedyny i wszyscy święci.”
Kapłan zazwyczaj podpowiada poszczególne części przysięgi, tak aby zestresowani narzeczeni, nie musieli dodatkowo martwić się właściwą formułą. Wtedy ksiądz ogłasza zawarcie małżeństwa 🙂
Przebieg ślubu kościelnego: wymiana obrączek
Kolejny etap to wymiana obrączek. Małżonkowie wkładają sobie wzajemnie na palec obrączkę, wypowiadając słowa: “(Imię wybranka), przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności. W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.”
Pan Młody całuje obrączkę, którą nałożył chwilę wcześniej na dłoń Pani Młodej. Pani Młoda całuje zazwyczaj obrączkę przed włożeniem jej na palec Pana Młodego.
Co dalej? Całus i oklaski 😉
Przebieg ślubu kościelnego: gdzie stoją Młodzi?
Warto zwrócić uwagę na to, gdzie odbędzie się ślubowanie. Zazwyczaj odbywa się ono przed ołtarzem, dzięki czemu wszyscy dobrze widzą Parę Młodą. To nie jest jednak zasadą!
Zwłaszcza w mniejszych kościołach może zwyczajnie nie być na to miejsca. W takich przypadkach Para Młoda zostanie zaproszona za ołtarz.
Należy to ustalić z księdzem przed ślubem. Należy przy tym pamiętać o…fotografie 😀 W normalnych warunkach fotograf nie może wejść za ołtarz! Celebrans, czyli ksiądz odprawiający mszę, może jednak wyrazić zgodę na obecność fotografa w tym miejscu.
Jako fotografowie zazwyczaj staramy się ustalać takie rzeczy samodzielnie. Często ksiądz pojawia się jednak dopiero przed samą mszą lub taka informacja mu „umyka” 😉
Przebieg ślubu kościelnego: znak pokoju i eucharystia
Po tych słowach następuje dalsza część mszy, czyli modlitwa powszechna i eucharystyczna, obrzęd pokoju i Komunia Święta. Dobrze jest wcześniej ustalić ze świadkami i rodzicami czy do nich podejdziecie. Jest to dobrym i pięknym zwyczajem, ale…nie wszędzie!
Bywa, że regionalnie zwyczaje z tym związane są różne. Zwłaszcza gdy mówimy o mniejszych kościołach, gdzie poruszanie się po świątyni przy ustawionych na środku krzesłach jest wręcz niemożliwe. Dogadanie tego szczegółu z pewnością pomoże uniknąć niezręcznych sytuacji 🙂
Często zdarza się, że małżonkowie przyjmują Komunię pod dwiema postaciami.
Przebieg ślubu kościelnego: finał ceremonii
Na sam koniec ksiądz błogosławi świeżo poślubionych małżonków, a następnie resztę zgromadzonych. Jak wspomnieliśmy na początku tekstu, najprawdopodobniej w tym momencie małżonkowie zostaną poproszeni o podpisanie niezbędnych dokumentów.
Po błogosławieństwie i formalnościach, Para Młoda może się jeszcze udać na bok. Zgodnie z różnymi tradycjami często para udaje się pod obraz lub figurę Najświętszej Maryi aby tam chwilę się pomodlić. Ciekawą tradycją, nie wszędzie praktykowaną, jest zostawienie przed obrazem kwiatów.
Najczęściej jest to osobny bukiet, jednak często widujemy jak Panna Młoda zostawia tam swoją wiązankę. Z kościoła nie wychodzi jednak bez kwiatów, gdyż świadkowa oddaje jej swoją, podobną lecz nieco mniejszą.
Przebieg ślubu kościelnego: kto wychodzi z kościoła pierwszy?
Zazwyczaj najpierw wychodzą goście, małżonkowie zaś na końcu. Często jednak goście czekają w ławkach i młodzi przechodzą przez szpaler oklaskujących gości. Jeśli chcecie aby goście na Was czekali musicie dogadać się z kimś, kto wykona pierwszy ruch. Najlepiej niech będą to rodzice.
Wystarczy, że odejdziecie na bok, a rodzice wyjdą z kościoła pierwsi. Wtedy pozostali goście zazwyczaj wychodzą za nimi i zbiorą się pod świątynią. Świadkowie powinni zostać z Wami, gdyż wychodzą za Parą Młodą.
Dwie rzeczy, o których trzeba pamiętać to muzyka i…otworzenie drzwi! Poproście rodziców lub znajomych, aby wychodząc otworzyli szeroko drzwi wejściowe i zabezpieczyli je w tej pozycji. Co się tyczy muzyki, to Młodzi wychodzą z kościoła przy dźwiękach Mandelsona. Poproście organistę, aby na wyjście zagrał inną pieśń, a samego Mandelsona dopiero gdy wszyscy opuszczą świątynię.
Przebieg ślubu kościelnego: czas na życzenia
Po wyjściu młodych z kościoła jest czas na życzenia. Para ustawia się z boku wejścia i przyjmuje od gości kwiaty i życzenia wszystkiego najlepszego. Zdarza się czasem, że jeśli pogoda jest kapryśna lub dla wygody zebranych, życzenia składa się już na sali weselnej, zależy to jednak od decyzji samych małżonków.
Co zrobić, aby zmienić miejsce składania życzeń? Najlepiej poprosić księdza, aby poinformował o tym z ambony na zakończenie mszy. To najprostsze i najskuteczniejsze rozwiązanie. Zarezerwujcie sobie jednak chwilę na życzenia od znajomych i delegacji, którzy przyszli na ślub, ale nie pojawią się na Waszym weselu.
Coraz częściej ślub kościelny wieńczy wspólne zdjęcie na schodach kościoła. Fotograf ślubny ustawia wszystkich zgromadzonych, by uwiecznić tę wyjątkową chwilę 🙂
Fotograf ślubny podpowiada: co jeszcze warto przeczytać?
Formalności przy ślubie cywilnym
Formalności przy ślubie konkordatowym
Przebieg ślubu cywilnego
Na temat przebiegu ślubu kościelnego piszą także msze.info